Powstanie Muzeum – Miejsce Pamięci KL Płaszów

W dniu 26 stycznia 2017 odbyło się uroczyste podpisanie porozumienia, na mocy którego strony: Gmina Miejska Kraków, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie i Muzeum Historyczne Miasta Krakowa uregulowały sprawę własności prawnej gruntów wchodzących w obszar przyszłego muzeum, włączając w jego obręb historyczny obiekt – Szary Dom. Grunt ten został odkupiony przez Miasto od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej. Porozumienie stanowi kamień milowy na drodze realizacji przyszłego Muzeum – Miejsca Pamięci na terenie dawnego KL Plaszow.

Miasto Kraków dokonało zakupu od Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie Szarego Domu – dawnego karceru obozowego KL Plaszow zlokalizowanego przy ul. Jerozolimskiej 3 wraz z częścią gruntu, na którym stoi.

Ogłoszony w 2006  konkurs  architektoniczny na realizację projektu upamiętnienia KL Plaszow był krokiem, który zaangażował w dyskusję o przyszłości tego miejsca bardzo liczne gremia. W 2016  do grona instytucji wspierających powstanie przyszłego Muzeum – Miejsca Pamięci dołączyło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki środkom uzyskanym z ministerialnego programu „Dziedzictwo kulturowe – Miejsca Pamięci Narodowej” Muzeum Historyczne Miasta Krakowa prowadzi badania archeologiczne oraz kwerendy, w oparciu o które powstaje scenariusz przyszłego upamiętnienia dawnego KL Plaszow.

Przyszłe Miejsce Pamięci obejmie swym obszarem ok. 40 hektarów wchodzących podczas II wojny światowej w skład historycznego KL Plaszow, a obecnie objętych ochroną Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Stanowić je będzie wspomniany obszar, obiekt historyczny – Szary Dom, budynek wystawienniczo-administracyjny, zwany Memoriałem, ulokowany poza terenem dawnego obozu. Jego istotną częścią jest teren dwóch żydowskich cmentarzy, gminy krakowskiej i podgórskiej, który zostanie wyraźnie wyodrębniony w kształcie przyszłego upamiętnienia. Podpisany 26 stycznia 2017  dokument jest konkretnym działaniem, które doprowadzi do spełnienia wspólnego, obywatelskiego obowiązku. Sygnatariusze porozumienia z całkowitym przekonaniem deklarują wolę budowania wspólnej, nie tylko lokalnej pamięci, poprzez konieczność utworzenia Muzeum – Miejsca Pamięci dawnego KL Plaszow.